අද අපි ලෝක මාධ්‍ය නිදහස දිනය සමරන මේ මොහොතේ, 2009 දී ශ්‍රී ලංකාව ගිලගත් මාධ්‍ය මර්දනයේ අඳුරු පරිච්ඡේදය ගැන මෙනෙහි කිරීම මට හැරිය නොහැක. එම කාලය තුළ මාධ්‍යවේදීන් මුහුණ දුන් අභියෝග සහ අන්තරායන් සියැසින් දුටු සහ පිටුවහල් මාධ්‍යවේදියෙකු ලෙස එය මගේ යුතුකමක් ලෙස සළකමි. කීදෙනෙකු මරා දමුවද කොතරම් මර්ධනය ඛලද, මාධ්‍ය නිදහස ආරක්ෂා කිරීමේ වැදගත්කම සහ වාරණයට සහ බිය ගැන්වීම්වලට එරෙහිව අඛණ්ඩව සුපරීක්ෂාකාරීව සිටීමේ අවශ්‍යතාවය බැහැර නොවේ.
2009 දී, ශ්‍රී ලංකාව කුරිරු සිවිල් යුද්ධයක් මධ්‍යයේ වූ අතර, විසම්මුතික හඬට එරෙහිව ආන්ඩුව මර්ධනය කිරීම දරුණු විය. බලයට සත්‍යය කතා කිරීමට නිර්භීත වීම නිසා මාධ්‍යවේදීන් සාමාන්‍යයෙන් හිරිහැරවලට, බිය ගැන්වීමට සහ ඝාතනයට පවා ලක් විය. විවේචනාත්මක වාර්තාකරණය නිශ්ශබ්ද කිරීමට සහ ආඛ්‍යානය පාලනය කිරීමට බලධාරීන්ට යුද්ධය පහසු ආවරණයක් සැපයූ අතර, මාධ්‍යවේදීන් ඔවුන්ගේ ජීවිත සහ ජීවනෝපාය පිළිබඳ නිරන්තර බියෙන් පසුවිය.
ද සන්ඩේ ලීඩර් පුවත්පතේ කර්තෘ ලසන්ත වික්‍රමතුංගගේ ඛේදනීය සිද්ධිය ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍යවේදීන් මුහුණ දෙන අන්තරායන් පිළිබඳ මනාව සිහිගන්වන්නකි. වික්‍රමතුංග යනු ගවේෂණාත්මක වාර්තාකරණය සහ දූෂණය සහ අයුක්තිය හෙළි කිරීම සඳහා වූ නොසැලෙන කැපවීම සම්බන්ධයෙන් ප්‍රසිද්ධ නිර්භීත මාධ්‍යවේදියෙකි. කෙසේ වෙතත්, ඔහුගේ නිර්භීත පුවත්පත් කලාව අවසානයේ ඔහුගේ ජීවිතය අහිමි විය, ඔහු 2009 ජනවාරි මාසයේදී මහ දවල් අමානුෂික ලෙස ඝාතනය කරන ලදී. එහෙත් එම ඝාතනකයන් බණ්ඩාරනායක ඝාතකයා හැරුනු විට ලංකාවේ සිදුවූ කිසිදු දේශපාලන ඝාතනයක ඝාතකයා සොයා ගැනීමට ඊනියා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍යයේ නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්නට නොහැකි විය.
වික්‍රමතුංග පමණක් නොව බොහෝ මාධ්‍යවේදීන් සහ මාධ්‍ය සේවකයින්ට සමාන ඉරණමකට මුහුණ දීමට සිදු විය, නැතහොත් පීඩාවලින් බේරීම හෝ දරු පවුලේ ආරක්ෂාව සඳහා පිටුවහල් වීමට බල කෙරුනි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සහ ප්‍රකාශනයේ නිදහසේ මූලික මූලධර්ම යටපත් කරමින් විසම්මුතිය යටපත් කරමින් එවැනි ඉලක්කගත ප්‍රහාරවල බලපෑම මාධ්‍ය භූමිය පුරා ප්‍රතිරාවය කළේය.
2009 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වුවද, මාධ්‍ය මර්දනයේ උරුමය ශ්‍රී ලංකාව මත සෙවණැල්ලක් වපුරයි. දූෂණය, මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් සහ රජයේ විෂමාචාරය වැනි සංවේදී කරුණු වාර්තා කිරීමට නිර්භීත වීම නිසා මාධ්‍යවේදීන් තවමත් හිරිහැර, වාරණ සහ නීතිමය තර්ජනවලට මුහුණ දෙති. ස්වාධීන පුවත්පත් කලාවේ අවකාශය අවිනිශ්චිතව පවතී, ස්වයං-වාරණය සහ පළිගැනීම් වලට ඇති බිය විවේචනාත්මක හඬවල් යටපත් කරයි.
මෙම ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දිනයේ දී, ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍යවේදීන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීමට සහ මාධ්‍ය නිදහස ආරක්ෂා කිරීමට අපගේ කැපවීම නැවත තහවුරු කළ යුතුය. ගිණුමට බලය තබා ගැනීම, විනිවිදභාවය සහ වගවීම පෝෂණය කිරීම සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සහ මානව හිමිකම්වල වටිනාකම් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා නිදහස් හා ස්වාධීන මාධ්‍යයක් අත්‍යවශ්‍ය වේ.
ශ්‍රී ලංකා රජයෙන්, මාධ්‍ය නිදහසට ප්‍රමුඛත්වය දෙමින් මාධ්‍යවේදීන්ගේ ආරක්ෂාව සහ ආරක්ෂාව සහතික කිරීම සඳහා ස්ථිර පියවර ගැනීමට අප ඉල්ලා සිටිය යුතු වුවත්, මෙතෙක් බලයේ පවත්වාගෙන ගෙන ගිය දේශපාලකයන් එය නොවූ සහ නොවන බව අප දනිමු.
මෙම වසරේ ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ වසරයි. එම නිසා මැතිවරණයේදී ජනතාවගෙන් බලය ඉල්ලන නව දේශපාලන ප්‍රවාහයන් විසින්, මීට පෙර මාධ්‍යවේදීන්ට එල්ල වූ ප්‍රහාර විමර්ශනය කිරීම, ප්‍රචණ්ඩත්වයට සහ බිය ගැන්වීම්වලට වගකිව යුත්තන්ට නඩු පැවරීම සහ මාධ්‍ය සේවකයින්ගේ අයිතිවාසිකම් තහවුරු කරන නීති සම්පාදනය කිරීම තම දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති වලට ඇතුලත් කල යුතු බව මම විශ්වාස කරමි. එසේම, මාධ්‍ය නිදහස යනු පාලකයා සහ පාලක දේශපාලන පක්ශයේ අර්ථකථනය නොවන අතර එය සාමාන්‍ය ජනතාව විසින් දෙනු ලබන අර්ථකථනය බව වටහා ගනිමින් මාධ්‍ය සඳහා වන රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති සකස් කල යුතුය.
හිටපු පිටුවහල් මාධ්‍යවේදියෙකු ලෙස, සත්‍යය ආලෝකයට ගෙන ඒම සඳහා තම ජීවිත පරදුවට තබා අඛණ්ඩව කටයුතු කරන ශ්‍රී ලංකාවේ සහ ලොව පුරා සිටින මගේ සගයන් සමඟ මම සහයෝගයෙන් සිටිමි. ඔවුන්ගේ ධෛර්යය සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සෑම දිනකම මාධ්‍ය නිදහසට ගරු කරන, ආරක්ෂා කරන සහ සැමරෙන ලෝකයක් සඳහා දිගටම සටන් කිරීමට අපව පොළඹවයි.
ලසන්ත වික්‍රමතුංග මහතා ඇතුළු සත්‍යය වෙනුවෙන් දිවි පිදූ සියලුම මාධ්‍යවේදීන් සිහිපත් කරමින්, මාධ්‍ය නිදහස ආරක්ෂා කිරීමේ සහ ඔවුන්ගේ හඬ කිසිදා නිහඩ නොවීමට වග බලා ගැනීමේ උදාර මෙහෙවරට නව පරම්පරාව කැප වෙනු ඇතැයි බලාපොරොත්තු වෙමි.
අනුරුද්ධ ලොකුහපුආරච්චි (03/05/2024)