නව ආර්ථිකයක් ගොඩ නැංවීමේ ක්රියාවලිය ඇරඹෙන බව ජනපති රනිල් වික්රමසිංහ අද (නොවැම්බර් 14 වැනිදා) ප්රකාශ කළේය.
ඒ, 2023 අයවැය ලේඛනය පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරමිනි.
2023 නව අයවැයේ වැඩිම වියදම් කුමකටද ?
2023 නව අයවැය යෝජනා මොනවාද ?
# බස්නාහිර, වයඹ, හම්බන්තොට සහ ත්රිකුණාමලයේ ආර්ථික කලාප පිහිටුවීමට යෝජනා.
# ඩීසල්, පෙට්රල් සහ බොරතෙල් මත අධිභාර බද්දක් පැනවෙන අතර එය ආනයන අවස්ථාවේදී අය කිරීමට යෝජනා.
# බදුකරණය පිළිබඳ ජනාධිපති කොමිෂන් සභාවක් ස්ථාපිත කිරීමට යෝජනා.
# දුෂ්කර ප්රදේශවල පිහිටි ජ්යෙෂ්ඨ සහ කනිෂ්ඨ ද්විතීයික පාසල් 1000 කට නොමිලේ අන්තර්ජාල පහසුකම්.
# පොල් ඉඩම් කැබලි කිරීම අක්කර 1 ට අඩු හෝ ඊට අඩු පොල් ඉඩම් සඳහා පමණක් සීමා කිරීමට යෝජනා.
# ‘බුකීකරු’ යන්නෙහි අර්ථය මාර්ගගත ඔට්ටු ඇල්ලීම් ද ඇතුළත්ව සියලු ආකාරවල ක්රීඩා සඳහා ඔට්ටු ලබාගන්නා හා කටුයුතු කරන තැනැත්තන් ආවරණය වන පරිදි පුළුල් කිරීමට යෝජනා.
# බදු නොගෙවීම හෝ වෙනත් හේතූ මත, ශ්රී ලංකා රේගුව මගින් රඳවාගත් වාහන අදාල බදු හා දඩ ගෙවීමට යටත්ව නිදහස් කිරීමට යෝජනා.
# භාවිත නොකරන ඉඩම් අපනයන භෝග වගාවට ලබා දීමටත්, කෘෂිකාර්මික ඉඩම් බදු දීමට පහසු වන පරිදි නව නීතියක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමටත් යෝජනා.
# පෞද්ගලික අංශයේ රැකියාවල නිරත වන සේවකයින්ට රැකියා අහිමිවුවහොත් මස 3කට දීමනාවක් ලබා දීමට හැකි රක්ෂණ ආවරණයක් හා රක්ෂණ අරමුදලක් පිහිටුවීමට යෝජනා.
# සේවක භාරකාර අරමුදලෙන් යෝජිත සෞඛ්ය හා රක්ෂණ ආවරණයට මුදල් වෙන් කිරීම සඳහා සේවක භාරකාර අරමුදල් පනත සංශෝධනය කිරීමට යෝජනා.
# රාජ්ය ව්යවසායයන් විසින් රාජ්ය සේවකයින්ගේ උපයන විට ගෙවීම් බද්ද ගෙවීම, 2023 වසරේ ජනවාරි 01 වැනිදා සිට ගෙවීම් අත්හිටුවීමට යෝජනා.
# පුරවැසියන්ගේ පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා පෞද්ගලික දත්ත සැකසීම නියාමනයට දත්ත ආරක්ෂණ අධිකාරියක් පිහිටුවීමට යෝජනා.
# විශේෂ කාණ්ඩ හැරැණුකොට සන්නද්ධ හමුදා සාමාජිකයින් සඳහා අවුරුදු 18 ක සේවා කාලයකින් පසු විශ්රාම යාමට ඉඩ ලබාදීමට යෝජනා.
# බීඩියක් මත රුපියල් 2 ක බද්දක් පැනවීමට යෝජනා.
# ත්රෛලෝක විජය පත්ර භෝගය (කංසා) අපනයනය සඳහා පමණක් නිෂ්පාදනය කිරීමේ හැකියාව සොයා බැලීමට හා විශේෂඥ කමිටුවක් පත්කිරීමට යෝජනා.
# පළාත් සහ ජාතික පාසල්වල සනිපාරක්ෂක පහසුකම් වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 200 ක් වෙන් කෙරේ.
# සූර්ය බලශක්තිය නිපදවීමට යොදා ගන්නා පැනල සහ ප්රතිවර්තක ආනයනය කිරීමේදී අය කරන වරාය හා සමාජ ආරක්ෂණ බද්ද ලබන ජනවාරි 1 සිට ඉවතට.
# විද්යුත් මෝටර් රථ මෙරට දී නිෂ්පාදනයට පහසුකම් සැලසීමට යෝජනා.
# ආගමික ස්ථානවලට සූර්ය පැනල ලබා දීමට යෝජනා.
# පානීය ජල බෝතල් සඳහා ආරක්ෂිත මුද්රාවක් හඳුන්වා දීමට යෝජනා.
# රජයේ රෝහල්වල ගෙවීමේ වාට්ටු ක්රමය නැවත ක්රියාත්මක කිරීමට යෝජනා. පළමු අදියර ජාතික හා මූලික රෝහල්වල.
# ආගමන හා විගමන දෙපාර්තමේන්තුව මගින් පනවන විදේශ ගමන් බලපත්ර ගාස්තු, වීසා ගාස්තු සහ අනෙකුත් ගාස්තු ඉහළ නැංවීමට යෝජනා.
# දේශගුණික විපර්යාස සඳහා ජාත්යන්තර විශ්ව විද්යාලයක් පිහිටුවීමට සැලසුම්. මූලික කටයුතු සඳහා රුපියල් මිලියන 100ක් වෙන් කෙරේ.
# 2023/24 අධ්යයන වර්ෂයේ සිට ක්රියාත්මක වන පරිදි දීප ව්යාප්ත කුසලතා පදනමෙන් රාජ්ය විශ්ව විද්යාලවලට ඇතුලත් කරගන්නා ප්රතිශතය 40% සිට 50% දක්වා පියවරෙන් පියවර ඉහළ නැංවීමට යෝජනා.
# මද්යසාර නිෂ්පාදනවල ගුණාත්මක භාවය පරික්ෂා කිරීම සඳහා සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව යටතේ නව රසායනාගාරයක් පිහිටුවීමට යෝජනා.
# ආදායම් බලපත්ර ලබා ගැනීමේ දී වාහනයකට රුපියල් 100 කට නොඅඩු වාර්ෂික ගාස්තුවක් අය කිරීම මගින් මාර්ග නඩත්තු අරමුදලක් ස්ථාපනය කිරීමට යෝජනා.
(BBC සිංහල සේවය)