ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ අද අප හැර යන්නේ වයස අවුරුදු 88 දී ය. පසුගිය දෙසැම්බර් 17 වන දින උන්වහන්සේ සිය 88 වන උපන්දිනය සැමරූහ.
ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමා, ජීවිතය
ජෝර්ජ් මාරියෝ බර්ගොග්ලියෝ (Jorge Mario Bergoglio) ලෙස උපත ලැබූ ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ 1936 දී Buenos Aires හි උපත ලැබුවේ piemontesi සිට සංක්‍රමණය වූ දෙමාපියන්ට ය. බර්ගොග්ලියෝ යනු දකුණු ඇමරිකානු සම්භවයක් ඇති පළමු පාප් වහන්සේ ය. 2013 දී ආරම්භ වූ ඔහුගේ පාප්තුමාගේ ධුර කාලය තුළ, ඔහු නව්‍ය ස්ථාවරයන් අනුගමනය කළ අතර සංක්‍රමණිකයන් ආරක්ෂා කිරීම සහ පල්ලිය තුළ අපයෝජනයට එරෙහි සටන වැනි සමාජීය වශයෙන් අදාළ වන ගැටළු සඳහා තම ජීවිතය කැප කළේය.***
අධ්‍යයනයන්
රසායනික කාර්මිකයෙකු ලෙස ඩිප්ලෝමාවක් ලබා ගැනීමෙන් පසු, ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ පූජකත්වයේ මාවතට පිවිසියේ 1958 දී ජේසුස් වහන්සේගේ සංගමයට ඇතුළත් වෙමිනි. වසර පහකට පසු, 1963 දී, ඔහු ආර්ජන්ටිනාවේ සැන් මිගෙල් හි කොල්ජියෝ(collegio San Giuseppe a San Miguel, in Argentina.) සැන් ජෝස් වෙතින් දර්ශනය පිළිබඳ උපාධිය ලබා ගත්තේය. Buenos Aires හි විද්‍යාලයක සාහිත්‍යය හා මනෝ විද්‍යාව උගන්වමින් සිටියදී ඔහු දේවධර්මය පිළිබඳ උපාධියක් ද සම්පූර්ණ කළේය. ඔහු 1969 දී පූජකයෙකු ලෙස පැවිදි වූ අතර, ස්පාඤ්ඤයේ පුහුණුවකින් පසු, ආර්ජන්ටිනාවට නැවත පැමිණියේය. එහිදී ඔහු සැන් මිගෙල් හි විලා බැරිලාරි හි නවක ගුරුවරයෙකුගේ භූමිකාව භාරගෙන දේවධර්මය පිළිබඳ මහාචාර්යවරයෙකු බවට පත්විය.***
Buenos Aires හි කාදිනල් ක්වාරාසිනෝගේ(cardinale Quarracino )සමීප සහයෝගිතාකරුවෙකු වූ බර්ගොග්ලියෝ, පසුව දෙවන ජෝන් පෝල් විසින් අවුකාහි( Auca) බිෂොප්වරයා ලෙස පත් කරන ලදී. 1998 පෙබරවාරි 28 වන දින කාදිනල් ක්වාරාසිනෝගේ අභාවයෙන් පසු, බර්ගොග්ලියෝ Buenos Aires හි අගරදගුරු පදවියට පත් වූ අතර, 2001 පෙබරවාරි 21 වන දින, දෙවන ජෝන් පෝල් විසින් ඔහුව කාදිනල් තනතුරට උසස් කරන ලදී.***
අගරදගුරු පදවිය දැරූ කාලය තුළ ඔහු ‘ජනතාවගේ පූජකයා’ යන කීර්ති නාමය දිනා ගත්තේය: ඔහුට රියදුරෙකු හෝ නිල් පැහැති මෝටර් රථයක් නොතිබූ අතර බුවනෝස් අයර්ස් හි ඔහු උමං මාර්ගය භාවිතා කළේය.***
පාප් වහන්සේ ලෙස තේරීමට ඉදිරිපත් වීම
XVI වන බෙනඩික්ට් පාප්තුමාගේ ඉල්ලා අස්වීමෙන් පසු, ජෝර්ජ් මාරියෝ බර්ගොග්ලියෝ(Jorge Mario Bergoglio) 2013 මාර්තු මාසයේ පැවති රෝමයේ දී පාප්තුමන් කෙනෙකු තෝරා ගැනීමේ සමුළුවට සහභාගී වූ අතර, එහිදී ඡන්ද විමසීම් පහකට පසුව, ඔහු උත්තරීතර පාප් වහන්සේ ලෙස තේරී පත් විය. ඔහුගේ පළමු ප්‍රසිද්ධ කතාව ඓතිහාසික වූ අතර, එහිදී Jorge Mario Bergoglio පාප් වහන්සේ නැවත වරක් ඔහුගේ සරල බව සහ මනුෂ්‍යත්වය අවධාරණය කළහ: “සහෝදර සහෝදරියනි, සුබ සන්ධ්‍යාවක්.” බර්ගොග්ලියෝ යනු පාප් වහන්සේ ලෙස සේවය කළ පළමු ජේසු නිකායිකවරයා වන අතර දකුණු ඇමරිකාවෙන් පැමිණි පළමු පාප් වහන්සේ ද වේ. ඔහු ෆ්‍රැන්සිස් යන නම තෝරා ගත්තේ අසීසියේ සාන්තුවරයාගේ ආදර්ශය අනුගමනය කිරීමට ආශාවෙන්. එම වසරේම, ටයිම් සඟරාව “වසරේ පුද්ගලයා” ලෙස කවරය ඔහුට කැප කළේය.පසුව ඔහු අති උතුම් ශුද්ධ වූ ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ 🩵💜️🤎🩷💚❤️🧡💛💙 විය.***
පාප් වහන්සේලා දෙදෙනා අතර හමුව
ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ සිය පූර්වගාමියා වූ (ඔහුට ප්‍රථම සිට ඉල්ලා අස්වූ)XVI වන බෙනඩික් (Benedetto XVI ) න් සමඟ සංවාදයක යෙදීමට හැකි වූ ඉතිහාසයේ පළමු පාප් වහන්සේ ය. රැට්සින්ගර්(Ratzinger) මියගිය 2022 දෙසැම්බර් 31 වන දින දක්වා ඔවුන් එකට වැඩ කළහ. එම අවස්ථාවේදී පාප් වහන්සේ මෙසේ ප්‍රකාශ කළහ: “මේ මොහොතේ, අපගේ සිතුවිලි ස්වයංසිද්ධව අද උදෑසන අප හැර ගිය අපගේ ආදරණීය එමරිටස් බෙනඩික්ට් පාප් වහන්සේ වෙත යයි. අපි ඔහුගේ උදාර සහ කරුණාවන්ත පුද්ගලයා හැඟීම්බරව සිහිපත් කරමු. ඒ වගේම අපේ හදවත් තුළ අපට බොහෝ කෘතඥතාවක් දැනෙනවා: දෙවියන් වහන්සේව පල්ලියට සහ ලෝකයට ලබා දීම ගැන ඔහුට කෘතඥතාව පළ කිරීම; ඔහු කළ සියලු යහපත් දේ වෙනුවෙන් ඔහුට කෘතඥතාව පළ කරමි”***
Lampedusa වෙත පළමු ගමන
Lampedusa යනු ඉතාලියට අයත් කුඩා දූපතක් වන අතර විශාල වශයෙන් අප්‍රිකානු අනවසර සංක්‍රමිණිකයින් මුහුදු මාර්ගයෙන් පැමිණෙන අතර එහි මේ වනවිට ඔවුන් සඳහා තාවකාලික නවාතැනක් වේ.***
පාප්තුමාගේ පළමු සංචාරය 2013 ජූලි 8 වන දින ලැම්පෙඩුසා වෙත සිදු වූ අතර එහිදී ඔහු මෙසේ ප්‍රකාශ කළේය: “මුහුදේ මරණ මගේ හදවතට කටුවක් වැනිය.” සංක්‍රමණ මාතෘකාව සැමවිටම ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ විසින් අතිශයින්ම සැලකිල්ලෙන් හා අවධානයෙන් යුතුව සලකා ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම, සංක්‍රමණය යන විෂය සම්බන්ධයෙන්, විශේෂයෙන් අප්‍රිකාවේ සිට යුරෝපයට මුහුදු මාර්ග හරහා ගමන් කිරීම සම්බන්ධයෙන්, බර්ගොග්ලියෝ පාප් වහන්සේ නැව් සුන්බුන් සඳහා සිය ශෝකය නැවත නැවතත් ප්‍රකාශ කර ඇති අතර, “සමාන ඛේදවාචක නැවත ඇතිවීම වළක්වා ගැනීම සඳහා වහාම සහ තීරණාත්මකව ක්‍රියා කරන ලෙස” ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවෙන් ඉල්ලා සිටිති.***
සමලිංගිකත්වයේ තේමාව
2013 ජූලි මාසයේදී බ්‍රසීලයේ සිට ආපසු එන ගුවන් යානයේදී (පාප් තුමෙකු තම සංචාරය අවසන් කර නැවත ඉතාලියයේ වතිකානු රාජ්‍ය වෙත පැමිණෙන අතර වාරයේ මාධ්‍යට අස සිටින පැනයකට පිළිතුරු ලබාදීම සිරිතකි)සමලිංගිකත්වය පිළිබඳ මාතෘකාව මතු විය. ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ මෙසේ ප්‍රකාශ කළහ: “යමෙකු සමලිංගික නම්, ස්වාමින් වහන්සේ සොයන්නේ නම් සහ හොඳ කැමැත්තක් තිබේ නම්, ඔහුව විනිශ්චය කිරීමට මම කවුද?” පසුව, 2015 සහ 2016 සිනොඩ් වලදී, දික්කසාද වූ සහ නැවත විවාහ වූ පුද්ගලයින්ගේ සක්‍රමේන්තු නැවත ඇතුළත් කර ගැනීම සඳහා ඔහු මාර්ගය විවෘත කළ අතර, ඔහු “ගෞරවය සහ පිළිගැනීම” ඉල්ලා සිටි සිවිල් වෘත්තීය සමිති, තථ්‍ය ජෝඩු සහ සමලිංගික පුද්ගලයින් කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියේය.***
අසාමාන්‍ය ජුබිලිය
2015 අප්‍රේල් 11 වන දින, ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ නිල වශයෙන් නිවේදනය කළේ දයාවට කැප වූ අසාමාන්‍ය ජුබිලියක් වන අතර එය 2015 දෙසැම්බර් 8 සිට 2016 නොවැම්බර් 20 දක්වා පවතිනු ඇත.***
ඉතාලියේ Naploi නගරයට හි පාප් වහන්සේ
ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ නාපෝලිය වෙත පැමිණියේය. පාප්තුමාගේ දිනය ස්කැම්පියා හි ආරම්භ වූ අතර, පසුව( carcere di Poggioreale අධි ආරක්ෂා සහිත බන්ධනාගාර වලින් එකක්) බන්ධනාගාරයට සහ ජනාකීර්ණ piazza del Plebiscito. වෙත ගියේය. පස්වරුවේ ඔහුගේ කෙටි සංචාරයේ අවසාන නැවතුම වූ lungomare Caracciolo මුහුදු වෙරළේ තරුණයින් සමඟ රැස්වීමක් පැවැත්විණි.***
මැරඩෝනා සහ සාමය සඳහා වූ තරගය
මැරඩෝනා යනු ඉතාලියේ නාපෝලි නගර වැසියන් ආත්මයක් සේ ආත්මීය බැඳීමක් ඇති පාපන්දු ක්‍රීඩකයෙකි.ඔහු පිළිබඳව ඇදැහිල්ලක් නාපෝලියේ ඇත.***
පාප් වහන්සේ කිහිප වතාවක්ම Diego Armando Maradona හමුවිය. වඩාත්ම ප්‍රසිද්ධ වන්නේ 2014 සැප්තැම්බර් 1 වන දින ඩියාගෝ සාම තරඟය සඳහා වතිකානුවට ගිය විට, ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේට ආර්ජන්ටිනා කමිසය පරිත්‍යාග කළ එකයි. මැරදෝනාගේ අභාවය ගැන ඇසූ විට පාප් වහන්සේ සංවේගයට පත් විය: “පාප් වහන්සේ – ශුද්ධාසනයේ අන්සා වෙත සටහන – වසර ගණනාවක් පුරා ඔවුන්ගේ රැස්වීම් ගැන ආදරයෙන් සිහිපත් කරන අතර ඔහුගේ යාච්ඤාවලදී ඔහුව සිහිපත් කරයි.”***
වසංගතයක හුදකලා පූජාවක්
කෝවිඩ්-19 වසංගතයේ
වතිකානුවේ පැවති දිව්‍ය පූජාව අමතක නොවන එකක් වූයේ වසංගතය අතරතුර පමණි. පාප් වහන්සේ මහා කඳුළු ගංඟවක් ඇති වූ අතර, ඔහු සිංහාසනයක තනිවම සියලු මනුෂ්‍ය වර්ගයා වෙනුවෙන් යාච්ඤා කළේය.***
De Laurentiis incontra il Papa dopo lo scudetto
පසු ඩි ලෝරෙන්ටිස් පාප් වහන්සේ හමුවෙයි
2023 මැයි 25 වන දින, නාපෝලියේ ශූරතා සැමරුම්වල උණුසුම්ම දිනවලදී, රෝමයේ ‘Aula Magna dell’Augustinianum, හිදී, ජාත්‍යන්තර ව්‍යාපාරයක් වන Scholas Occurrentes හි තරුණයින් සමඟ පැවති රැස්වීමේදී, ඩි ලෝරෙන්ටිස්, සිමියෝන් සමඟ පාප් වහන්සේ හමුවිය. අසුරි අනුග්‍රාහකයා බර්ගොග්ලියෝට 10 අංකය සහිත නැපෝලි කමිසයක් සහ “අසාධාරණයට පහර දීමට” මැරඩෝනාගේ පාදයේ වාත්තුවක් ලබා දුන් බව ඕරෙලියෝ පැවසීය.***
සෙනෙට් සභාවට ඇතුළු වූ පළමු පාප් වහන්සේ
සැප්තැම්බර් 22 වන දින ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපති Giorgio Napolitano අප හැර ගියේය. 2024 සැප්තැම්බර් 24 වන දින Palazzo Madama හි පිහිටුවන ලද අවමංගල්‍ය දේවස්ථානයේදී පාප් වහන්සේ ඔහුට උපහාර දැක්වූ අතර, එමඟින් සෙනෙට් සභාවට ඇතුළු වූ පළමු පාප් වහන්සේ බවට පත්විය: ඔහු එසේ කළේ Giorgio Napolitanoට උපහාර දැක්වීම සඳහා ය.***
G7 සමුළුවේ පළමු පාප් වහන්සේ
ප්‍රථමයන් ගැන කතා කරන විට, 2024 ජුනි 14 වන දින Puglia හි පැවති G7 සමුළුවේ ප්‍රධාන ආරාධිතයා වූයේ පාප් වහන්සේ වන අතර එය පාප්වරයෙකුට ලැබුණු පළමු අවස්ථාවයි. අගමැති Meloni විසින් ඔහුව පිළිගනු ලැබූ අතර, පසුව ද්විපාර්ශ්වික රැස්වීම් මාලාවක් පැවැත්වූ අතර කෘතිම බුද්ධිය පිළිබඳ වැඩ සැසියට සහභාගී විය. ඔහුගේ කතාවේදී ඔහු පැවසුවේ “මාරාන්තික ස්වයංක්‍රීය ආයුධ” භාවිතය තහනම් කළ යුතු බවත්, කිසිම යන්ත්‍රයක් කිසි විටෙකත් මිනිසෙකුගේ ජීවිතය නැති කිරීමට තෝරා නොගත යුතු බවත්ය. තාක්ෂණය “උදාසීන නොවන” බව ඔහු සිහිපත් කළේය.***
දයාවේ ජුබිලිය
2024 දෙසැම්බර් 24 වන දින, ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ ශාන්ත පීතර බැසිලිකාවේ ශුද්ධ දොරටුව විවෘත කළ අතර, බලාපොරොත්තුවේ තේමාවට කැප වූ 2025 ජුබිලිය නිල වශයෙන් ආරම්භ කළහ. ධර්ම දේශනාව අතරතුර, බලාපොරොත්තුව නිෂ්ක්‍රීය බලා සිටීමක් නොවන බවත්, එය ක්‍රියාමාර්ගයක් සහ වගකීමක් අවශ්‍ය බවත් පාප් වහන්සේ අවධාරණය කළහ. ලෝකයේ සිදුවන යුද්ධ සහ අසාධාරණකම් පිළිබඳව ඔහු සිය ශෝකය ප්‍රකාශ කළ අතර, විශ්වාසවන්තයින්ගෙන් උදාසීන නොවී වෙනසක් සඳහා කටයුතු කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියේය. අගමැති ජෝර්ජියා මෙලෝනි ඇතුළු තිස් දහසකට අධික ඇදහිලිවන්තයන් උත්සවයට සහභාගී වූ අතර, ශුද්ධ වූ දොරටුව තරණය කළ පළමු පුද්ගලයා පාප් වහන්සේ ය.***
©එමිල් රෝහන් 🟩🟩🟩
