කතාවේ ප්‍රධාන තේමාව වන්නේ A/L විභාගය අවසන් වී තම සිහින සොයා කොළඹ නගරයට පැමිණෙන තරුණයන් පස් දෙනෙකුගේ සහ තරුණියකගේ කතාවයි. මොවුන් අතරට කොළඹම හැදී වැඩුණු අපූරු තරුණියකුත් එක් වෙයි. මේ සියලු දෙනා හමු වන්නේ සෞන්දර්ය පාසලකදිය. කතාව ආරම්භ වන්නේම මෙහි එක් තරුණයකුගේ පියා “ඔය නැ‍ටුම් ගැයුම් වලින් නම් ජීවිතේට මිනිහෙක් වෙන්න බෑ” යනුවෙන් කරනු ලබන ප්‍රකාශයකිනි. මෙහි උත්ප්‍රාසය නම් මේ තරුණ පිරිස හුදු වාණිජමය පරමාර්ථයෙන් තොර කලාවේ සැබෑ අරුත වටහා ගත් පිරිසක් වීමයි. මෙහි ගමෙන් කොළඹට එන තරුණයන් සිව් දෙනාම තමන්ගේ ගම් තුළ රස්තියාදුකාරයන් ලෙස හංවඩු ගැසුණු අයයි. මෙහි වැඩිහිටියන්ට මෙන්ම සමාජයේ බොහෝ දෙනාටද නොපෙනෙන එසේත් නැතිනම් දකින්නට උත්සහ නොදරන යතාර්ථය නම් ජීවිතයම යනු රස්තියාදුවක් බවයි. දෙමාපියන් බලාපොරොත්තු වන්නේ තම දරුවන් ඒකීය දිශාවක් ඔස්සේ ගොසින් හොදින් ඉගෙන ගෙන් මුදල් උපයා යම් කිසි කාර්යාලයක ඉහළ තනතුරකට පත් වී සතුටින් ජීවත් වේය යන්නයි. මෙය පොදුවේ සියලු දෙමාපියන් තම දරුවන් සම්බන්ධයෙන් දකින සිහිනයයි. එහෙත් ජිවිතේ රස්තියාදු ගැසූ තරමට ජීවිත අත්දැකීම වැඩි බවත් සැබෑ කලාකරුවන් පමණක් නොව පූර්ණ මිනිසුන් බිහි වන්නේ ද රස්තියාදුවෙන් බවත් පිළිගන්නට අප සමාජය සූදානම් නැත. මෙය සමහර විට අපේ රටේ අධ්‍යාපනය තුළද පවතින ඛේදවාචකයයි. අප උදේට පාසල් ගොස්, හවසට ටියුෂන් ගොස් ගෙදර එන හොඳ ළමයි හදන්නට වෑයම් දරන අතර ඔවුන්ට නිදහසේ ස්වයං අධ්‍යයනය තුළින් ඉගෙන ගැනීමට අවස්ථාවක් දෙන්නේ නැත.
මෙම ටෙලිනාට්‍යයේ බොහෝ දෙනා ප්‍රිය කළ විශේෂාංගය නම් එහි ආ තේමා ගීතයයි.
මං ගමේ කොල්ලා
ගම එපා වෙලා
ටවුමට ආවේ
පෙට්ටගම කඩලා
ආච්චිට මොකටද රත්තරන්
පෙට්ටගමේ තිබුණ හැමදාම
එයාටත් නෑ
ආච්චිටත් නෑ
අපටත් නෑ
කාටත් නෑ
දෙන්නෙත් නෑ
සල්ලිවලට තමයි සලකන්නේ
බොරුවටමයි තැන තියෙන්නේ
ටවුන් එක බිසි
තියෙන්නේ බිලිඩිං
එ මදිවට ට්‍රැ‍ෆික්
යන්න වෙන්නේ උඩින්
හැමෝගෙම රෙස්පෙක්ට්
ප්‍රශ්නේ අපිද
අපි ප්‍රශ්නයක්ද
[ මං ගමේ කොල්ලා | YouTube Link ]
මට අනුව නම් මෙහි යොදා ඇති පෙට්ටගම යන යෙදුම ප්‍රබල සංකල්ප රූපයකි. පෙට්ටගම යනු අතීත වටිනාකම් රැසක් ගැබ් වූ පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට රැක ගත යුතු වස්තුවකි. එය විකුණා දැමීමට නම් යමෙක් අතිශයින් නිර්භීත විය යුතුයි. මෙහි එන චරිත සියල්ල ද කාලයක් තිස්සේ මුල් බැස ගෙන තිබූ සංස්කෘතික, සදාචාරාත්මක රාමු බිද දමා ඉදිරියට එයි. මෙම නාට්‍යය අවසන් වූ පසු මුහුණු පොතේ දු‍ටු එක්තරා ඡායරූපයක දක්වා තිබුණේ
“අරක්කු බොන්න උගන්නපු
කුණුහරුප කියන්න උගන්නපු
A/L ඉවරයි ටෙලිනාට්‍යය පෙන්නපු
ජාතික රූපවාහිනියෙන් දැන්
ඕනෑම ජරා නාට්‍යයක්
පෙන්නන්න පුළුවන්” යන්නයි. ශ්‍රී ලංකාව මුහුණ දෙන විශාල ගැටළුවක් වන්නේ අධි සංස්කෘතික (hyper-cultural) සමාජයක් ගොඩ නැගීමට යන විරෝධාභාසයයි (paradox). මෙරටට එන මත් ද්‍රව්‍ය, මත් වැටි ප්‍රමාණය අවම නොකර කලාව තුළින් පමණක් කො‍ටු දමා මේ ගැටළුව විසදීමට හැකි යයි සිතීම විහිළුවකි. මෙම දර්ශන වලට කො‍ටු දැමීම හෝ බීප් ශබ්ද දැමීමට එහා ගිය සමාජ දේශපාලන කතිකාවක් මෙරටට අවශ්‍යයය. මෙය හුදෙක් A/L විභාගය අවසන් වී කොළඹට පැමිණෙන තරුණ තරුණියන් මුහුණ දෙන ගැටලුවක් පමණක් නොව විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් පවා මුහුණ දෙන ආර්ථික යතාර්ථයයි. බහු ජාතික සමගම් වල ප්‍රචාරණ වලට සම්බන්ධ වීම, සිම් පත් විකිණීම, රාත්‍රියට මුර සේවාවන් හි නිරත වීම පමණක් නොව විශ්ව විද්‍යාලයේ කැන්ටිම තුළ එක් වන පොල් ක‍ටු, ඇපිල්ලුම් පොළවල් වලට විකුණා ජීවිත සටනට මුහුණ දෙන අපූරු චරිත මට මුණ ගැසී ඇත.
මෙම තරුණ තරුණියන්ට මෙලෙස වෙනත් විකල්ප හරහා තමන් විඳින සමාජ ආර්ථික පීඩනයන් පිට කිරීමට සිදු වන තැනට අයුක්තිසහගත දේශපාලන සමාජ ක්‍රමයක් ගොඩ නැගූවේ කවුද යන්න මෙම ගීතය තුළින්ම ප්‍රශ්න කරයි. “ප්‍රශ්නේ අපිද? අපි ප්‍රශ්නයක්ද?” සැබැවින්ම අපිව ප්‍රශ්නයක් වන තැනට පත් කර තිබෙනවා මිසක් අපි ප්‍රශ්නයක් වී නැත. එම නිසා මෙම නාට්‍යය සංස්කෘතිය පිළිබඳව ද පෙරළා ප්‍රශ්න කරයි. මෙහිදි අප වටහා ගත යුත්තේ සංස්කෘතිය යනු සමාජ නිර්මිතයක් වන අතර එය ප්‍රගතිශීලී ලෙස සමාජය ඉදිරියට යෑම වළකන ප්‍රපංචයක් නම් එය කඩා දැමීමට තරම් නිර්භීත විය යුතු බවයි. ලක්මිණි අමරදේව මෙම නාට්‍යය නිර්මාණය කිරීමම පමණක් නොව එය විකාශය කිරීමට ජාතික රූපවාහිනිය තෝරා ගැනීමද අතිශය නිර්භීත පියවරකි. ඔහු මේ හරහා ශ්‍රී ලංකා සමාජයේ මුල් බැස පැවති තහංචි සිමා (taboos) රැසක් අතික්‍රමණය කරයි.
මේ කතාව අප බොහෝ දෙනාට සමීපව දැනෙන්නේ එය ගමේ සිට සිහින සොයා කොළඹ නගරයට පැමිණෙන අප සියලු දෙනාගේම කතාව වීම නිසා නොවේද? තමන් උපන් ගම හෝ රට අත හැර වෙනත් සමාජයක ජීවත් වීමට සිදු වීම ජීවිත කාලය තුළ අප සියලු දෙනා මුහුණ දෙන සාමාන්‍ය අත්දැකීමකි. මෙය විටෙක සංස්කෘතික කම්පනයකි. එසේත් නැතිනම් ආර්ථික, සමාජ කම්පනයකි. මෙහි ගමෙන් නගරයට එන තරුණයන් විවිධ ආර්ථික සහ සමාජ ඝට්ටනයන් මැද ඉදිරියට යයි. විටෙක ඔවුන්ට පාන් භාගයක් ගැනීමට මුදල් නැත. කොළඹ නගරයේ නතර වෙන්නට තැනක් නැත. එහෙත් මේ සියලු බාධක බිඳ ගෙන ඔවුන් ඉදිරියට යයි.
අජන්ත මැතිවරණ ව්‍යාපාරයකට සම්බන්ධ වී පරාක්‍රම මන්ත්‍රීතුමා ජයග්‍රහණයට පත් කර ඔහුගේ ලේකම් බවට පත් වෙයි. අවසානයේ අජන්ත ඔහුගේ නිර්මාණාත්මක හැකියාවන් සියල්ල නූගත් දේශපාලකයකු ජයග්‍රහණය කර වීම සදහා යොදවයි. ඒ සමගම ඔහු කතාව පුරාම දැඩි ලෙස විශ්වාස කළ සමාජවාදී දර්ශනය ද පාවා දෙයි. චතුරංග ද ඉඳහිට මෙගා ටෙලි නාට්‍ය වලට කැමරා ශිල්පියෙකු ලෙස සම්බන්ධ වෙයි. කතාව ආරම්භයේ සිටම රෙගේ තාලයෙන් ගායනය වු මං ගමේ කොල්ලා ගීතය, මේ වන විට ගීත වෙළද පොලේ පහසුවෙන්ම අලෙවි කල හැකි හිපොප් තාලයට නිර්මාණය වේ. රෙගේ සංගීතය යනු ජැමෙයිකාවෙන් උපත ලබා අතිශය දේශපාලනික ව්‍යාපරයක් සදහා යොදා ගත් සංගීත ෂානරයකි (genre). එහෙත් එය වර්තමානයේ ලංකාවේ පහසුවෙන් අලෙවි නොවන නිසාම මෙහි තනුව වෙනස් කිරීමට සිදු වෙයි. එමෙන්ම සංතුෂ් මෙය පැරණි ජනප්‍රිය ගීත තනුවකට සමාන ලෙස ගායනා කිරීම ද උත්ප්‍රාසය (irony) දනවන සුලුය. මන්ද යත් ලංකාවේ සංගීත භු දර්ශනය (landscape) නිර්මාණය වී ඇත්තේ මෙලෙස ඉතාම සීමා සහිත රස වින්දන පරාසයන් මත බැවිනි. එමෙන්ම මෙහි උදාරි රූපවාහිනී වැඩසටහනක් හරහා දේශපාලකයකුගේ රහස් ව්‍යාපාර හෙළි දරව් කිරීමට ගොස් ජීවිත තර්ජන වලට පවා ලක් වෙයි. සංතුෂ් ප්‍රංශ සිනමා උළෙලකට පිටපතක් නිර්මාණය කරන ලෙස අජන්තගෙන් ඉල්ලා සිටීම, උදාරිගේ වැඩසටහනේ අධ්‍යක්ෂ පැහැර ගෙන ගොස් මරා දැමීම යනාදිය මෙම ටෙලිනාට්‍ය තුළ පුළුල් ලෙස සාකච්ඡා වෙයි. මෙය අප වර්තමානයේ මූහුණ දෙන සමාජ දේශපාලන යතාර්ථයයි.
කලාව තුළ වෙනසක් කරන්නට පැමිණෙන මේ අයට අවසානයේදි ජනප්‍රිය රැල්ල සමග ගසා ගෙන යාමට සිදු වීම ඛේදවාචකයකි. එහෙත් මෙහිදී මා දකින සුවිශේෂ්ත්වය නම් ලක්මිණි අමරදේව නළු නිළියන් තොරා ගැනීමේදී දක්වා ඇති සැලකිල්ලයි. සමනළි ෆොන්සේකා යනු කවදත් වෙනස් චරිත තෝරා ගැනීම තුළින් ටෙලි නාට්‍ය, චිත්‍රපටි කලාව පිළිබද විචාර බුද්ධියක් සහිතව ඉදිරියට යන දක්ෂ රංගන හැකියාවෙන් මුහුකුරා ගිය නිළියකි. ජගත් මනුවර්ණ, දසුන් පතිරණ ද එලෙස සෙමින් ගමනක් යන එහෙත් තෝරා බේරා ගෙන ටෙලි නාට්‍ය කලාව තුළ උඩු ගං බලා යන චරිත දෙකකි. මෙම කතාව තුළ තිබූ තවත් සුවිශේෂ ලක්ෂණයක් වන්නේ නළුවා යනු කඩවසම් භාවය යනුවෙන් ඒකාකෘතික භාවයට (stereotyped) ලක් කරන ලද පැහැපත්, හැඩි දැඩි සිරුරක් හිමි අයෙක් යන්න ප්‍රශ්න කිරීමට ලක් කිරීමයි. මෙහි නළුවකු වීමට සිහින දකින සංතුෂ්, අජන්ත පමණක් නොව උදාරි ද මෙම ඒකාකෘතිය තුළට උචිත චරිත නොවේ. එය කතාව තුළ විටින් විට උදාරිගේ මහත, අජන්තගේ ඝන රැවුලක් ඇති කැත මුහුණ මිතුරු මිතුරියන් විහිළුවට ලක් කිරීම හරහාම ප්‍රශ්න කිරීමකට ලක් කෙරෙයි. එමෙන්ම අමරසිරි කලංසූරිය මහතා සන්තුෂ්ට රංගනය පිළිබදව ඉගැන්වීමට යොදා ගැනීම ද මෙහිදී කැපී පෙනෙයි. වරක් මගේ යහළුවකු ද පැවසුයේ දක්ෂ නළු නිළියෝ කිසිවෙක් ඉහත කී ඒකාකෘතිය තුළට එබ්බවිය නොහැකි බවයි. එමෙන්ම සැබෑ ජිවිතයේදී එවන් මවාපාන ලද චරිත හමු නොවන බවත්ය. මෙම කතාව තුළ එන රංගනය ද ඉතා තාත්විකය. දෙබස් රචනා වී ඇත්තේද දෙබස් බලෙන් රචනා කරන ලද ශෛලියකට එහා ගිය අප එදිනෙදා ජීවිතයේදී කතා කරන ස්වභාවයට සමීප අව්‍යාජ අකාරයකිනි.
A/L ඉවරයි ඉවර වීම හිස් තැනක් ලෙස අපට දැනෙන්නේද ඉහත කී සුවිශේෂී ලක්ෂණ නිසාය. අද හෝ හෙට A/L ඉවරයි නාට්‍යය අවසන් වන බව දැන සිටියද එය අපේම ජීවිත කතාව නිසා එය මෙලෙස ඉක්මණින් අවසන් වීම සංවේගජනකය. මන්ද යත් එයින් නිරූපිත අපේ ජිවිත අරගලය තවමත් නතර වී නැති නිසාය. A/L ඉවරයි මෙලෙස ලංකාවේ කලාව, සංස්කෘතිය යන ප්‍රපංචයන් ප්‍රශ්න කිරීමට ලක් කරන හොඳ තරුණයා හෝ හොඳ තරුණිය යනාදි ඒකාකෘතින් ප්‍රශ්න කරන එසේත් නැතිනම් සාම්ප්‍රදයිකව ගොඩ නගා ඇති මතවාද deconstruct කිරීමට මග පෙන්වන මෑතදි බිහි වූ නැවුම් සමාජ දේශපාලනික තේමාවක් රැගත් සුවිශේෂි ගණයේ ටෙලි නාට්‍යයකි. නාට්‍යයේ බොහෝ දෙබස් විචාරශීලී දාර්ශනික (insightful) ඒවා වූ අතර ඉන් එකක් මෙලෙස ගෙන හැර දක්වමි.
“අපි අවදියෙන් ඉන්න ඕනි. ජිවිතේ තියෙන්නේ ටික කාලයයි. අවදියෙන් ඉන්න තරමට හොදයි.”
(බුන්දියෙන් උපුටා ගැණුනි )
http://www.boondi.lk
