ඡායාරූපය: අම්පිටියේ සුමන දෙමළ සහ මුස්ලිම් ජනයාට එරෙහිව කරනු ලබන සාපරාධී වෛර ප්‍රකාශ සම්බන්ධයෙන් කිසිදු දඩුවමක් නොලබන දණ්ඩ මුක්තියකට හිමිකම් කියන්නේ සිවුරක් පොරවා ගෙන ඇති නිසාය.
අන්තවාදී සිංහල බෞද්ධ භික්ෂුවක් වන අම්පිටියේ සුමනරතන දකුණේ සියලුම දෙමළ ජනතාව මරා දමන බවට තර්ජනය කරන අයුරු මේ දිනවල සමාජ මාධ්‍යවල සංසරණය වන වීඩියෝ පටයක දැක්වේ. “සෑම දෙමළ පුද්ගලයෙක්ම කෑලිවලට කපනව!” යැයි එහිමියන් බෙරිහන් දෙයි: “ඔවුන් සියල්ලන්ම මරා දමනු ඇත! දකුණේ දෙමළ මිනිස්සු ඔක්කොම කෑලිවලට කපලා මස් කරනවා! සිංහලයන් ඔවුන් සමූල ඝාතනය කරාවි.”
සුමනරතනට ජාතිවාදී වෛරී ප්‍රකාශ, පහරදීම් සහ ප්‍රචණ්ඩත්වය ඇවිස්සීම සම්බන්ධයෙන් දීර්ඝ ඉතිහාසයක් ඇති අතර ඒ කිසිවකට ඔහු විශේෂයෙන් පොලිසියෙන් සහ අධිකරණයෙන් දඬුවම් ලබා නැත. උග්‍ර ජාතිවාදී භික්ෂුවට එරෙහිව ක්‍රියා නොකිරීම සම්බන්ධයෙන් සහ සුළුතර ප්‍රජාවන්ට එරෙහිව වෛරී-විරෝධී නීති යොදා ගැනීමට පොලිසිය සහ අධිකරණය ඉක්මන් වී ඇති ආකාරය ගැඹුරින් වෙනස් වේ.
මෑත වසරවලදී, 2007 දරන ICCPR පනත කවියන්ට, මාධ්‍යවේදීන්ට සහ බෞද්ධ ආගමික සංකේතයක් වැරදි ලෙස නිරූපණය කරන ඇඳුමක් ඇඳ සිටි බව කියන කාන්තාවකට පවා එරෙහිව භාවිතා කර ඇත.
සිවිල් සහ දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතිය (ICCPR) සහ එයට සමාන්තර ආර්ථික සමාජ සහ සංස්කෘතික අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සම්මුතිය (ICESCR) ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් නීතිය සඳහා පදනම සපයන ‘අන්තර්ජාතික අයිතීන් පිළිබඳ පනත් කෙටුම්පත’ ලෙස හැඳින්වේ. 1966 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය විසින් සම්මත කරන ලද මෙම මෙවළම් දෙක 1948 මානව හිමිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්‍රකාශනයට නීත්‍යානුකූලව බැඳී ඇත.
එය එතැන් සිට පනවන ලද ජාත්‍යන්තර, කලාපීය සහ දේශීය නීති ගණනාවක මූලාශ්‍ර ලේඛනය වේ. උදාහරණයක් ලෙස, 1978 ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ මූලික අයිතිවාසිකම් පරිච්ඡේදය ICCPR වෙතින් විධිවිධාන එහෙම පිටින්ම පිටපත් කර ඇත. ශ්‍රී ලංකාව 1980 දී ICCPR පනතඅනුමත කළ අතර අවසානයේ 2007 දී එහි වගකීම් ස්වදේශීය කිරීමට නීති සම්පාදනය කළේය.
නිර්වචනය අනුව, ICCPR යනු පුරවැසියන්ගේ අයිතිවාසිකම් වැඩි දියුණු කරන සහ රාජ්‍යයේ අධික සීමා කිරීම් වලින් ඔවුන් ආරක්ෂා කරන මෙවළමකි. උත්ප්‍රාසාත්මක පෙරළියක් ලෙස, ශ්‍රී ලංකාවේ, මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම සහ සාමකාමී අදහස් ප්‍රකාශ කිරීම සහතික කිරීම සඳහා වූ නීතියක් වන ICCPR පනත, මත සීමා කිරීමට සහ පුරවැසියන් භීතියට පත් කිරීම පිනිස, විශේෂයෙන්ම සුළු ජාතික ප්‍රජාවන් ඉලක්ක කර ගනිමින් ඊට හාත්පසින්ම වෙනස් අරමුණක් සඳහා පුළුල් ලෙස සහ ඉතා තෝරා බේරා භාවිතා කර ඇත.
“වෙනස් කොට සැලකීම, සතුරුකම හෝ ප්‍රචණ්ඩත්වයට උසිගැන්වීමක් වන ජාතික, වාර්ගික හෝ ආගමික වෛරය” වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සාපරාධීකරණය කිරීම සඳහා විධිවිධාන මෙම පනත මඟින් සපයයි. මෙම විධිවිධානය භාවිතා කිරීම බුදුදහමට එරෙහිව සිදුවන අපහාසවලට එරෙහිව බෙහෙවින් අසමානුපාතික වේ.
ICCPR පනත භාවිතා කළ යුතු නමුත් භාවිතා නොකළ අවස්ථා සිත් කලකිරවන සුළුය. උදාහරණයක් ලෙස, 2014 දී බොදු බල සේනාවට සම්බන්ධ ජාතිවාදී භික්ෂූන් පිරිසක් විසින් අලුත්ගම ප්‍රචණ්ඩත්වයට පැහැදිලිවම උසිගැන්වීමක් කළ විට, ICCPR පනත යටතේ හෝ වෙනත් නීතියක් යටතේ අත්අඩංගුවට ගැනීම් සිදු නොවීය. බොදුබල සේනාව විසින් උසිගන්වන ලද ප්‍රචණ්ඩත්වය නිසා මැර පිරිසකගේ ප්‍රහාරයට ලක් වූ මුස්ලිම් ජාතිකයන් දෙදෙනෙක් මිය ගියහ. අද වනතුරුත් එම අපරාධය කළ කිසිවකුට හෝ ඔවුන් පොළඹවූවන් වගකිීමට හසුකර ගෙන නැත.
කෙටුම්පත් කරන්නන්ගේ අභිප්‍රාය නිසි ලෙස සලකා බැලීම නීතිය අර්ථකථනය කිරීමේදී මූලික සිද්ධාන්තයකි. ICCPR පනතේ සන්දර්භය තුළ, නීතිපතිවරයා සහ පොලිසිය මෙම මූලික මූලධර්මය සමච්චලයට ලක් කර ඇත.
පුද්ගලයන්ගේ, සුළුතර කණ්ඩායම්වල හෝ දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ගේ අයිතීන් කප්පාදු කිරීම සඳහා ජාත්‍යන්තර සම්මුතිය හෝ දේශීය නීති සම්පාදනය කුරිරු සහ තෝරාගත් ආකාරයෙන් භාවිතා කිරීමට කෙටුම්පත් කරන්නන් අදහස් කළේ නැත.
ප්‍රකාශනයේ නිදහස, වෛරී ප්‍රකාශයකට සමාන වුවත් ජාතික, වාර්ගික හෝ ආගමික වෛරය ඇවිස්සීම, සිංහල බෞද්ධ නොවන අයට නැති, අම්පිටියේ සුමනරතන හා බෞද්ධ පූජකවරුන්ට පමණක් අයිතියක් විය නොහැකිය.
නීතිය ඉදිරියේ සමානාත්මතාවය, ජාතිය සහ ආගම මත වෙනස්කම් නොකිරීම සහ ICCPR තුළ ඇති අනෙකුත් මූලික නිදහසේ මූලික මූලධර්ම සියලු පුරවැසියන්ට එකසේ අදාළ විය යුතුය. වාර්ගික ප්‍රචණ්ඩත්වය ඇවිස්සීම සඳහා අම්පිටියේ සුමනරතනට රජය ප්‍රතිචාර දක්වන ආකාරය ICCPR පනත භාවිතය සහ අධිකරණ පද්ධතියේ විශ්වසනීයත්වය පිළිබඳ අම්ල පරීක්ෂණයක් වනු ඇත.
(2023 ඹක්තෝබර් 30වන දින ඩේලි එෆ් ටී පුවත්පතෙහි Apply the ICCPR Act equally නමින් පළවූ කතුවැකියේ සිංහල අනුවාදය ශ්‍රී ලංකා බ්‍රීෆ් වෙතිනි)